Parvovirüs B19 çocuklarda genellikle “tokatlanmış yanak” döküntüsüyle kendini gösteren beşinci hastalığa neden oluyor. Bununla birlikte yetişkinlerde de görülebiliyor. Yaklaşık her 3 ila 4 yılda bir küçük Parvovirüs B19 salgınları meydana geldiğini söyleyen Tıbbi Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Aynur Eren Topkaya, salgınların ilkbahar ve yaz başlarında ortaya çıktığını hatırlatarak, şu bilgileri paylaştı:
Yetişkinlerde yoğun eklem ağrısıyla kendini gösterir
Özellikle son günlerde yoğun eklem ağrısı şikayetiyle başvuran yetişkin sayısında da artış gözleniyor. Hastalık her 10 kişiden 2’sinde belirtisiz seyrediyor. Ateş, baş ağrısı, öksürük, boğaz ağrısı, döküntüler ve eklem ağrıları sık karşılaşılan belirtilerdir. Bunun yanında çocuklarda ve yetişkinlerde hastalık farklı şikayetlerle seyreder. Parvovirüs B19 enfeksiyonu yüzde kırmızı döküntülere neden olur. Döküntü, ateş ve baş ağrısı gibi semptomlardan birkaç gün sonra ortaya çıkar ve çocuklarda yetişkinlere göre daha sık görülür. Yüzdeki belirtilerden sonra göğüs, sırt, kalça veya kol ve bacaklarda da döküntüler ortaya çıkabilir. Döküntüler özellikle ayak tabanlarında kaşıntılı olabilir. Genellikle 7 ila 10 gün içinde kaybolur ancak birkaç hafta boyunca tekrarlayabilir. Birçok eklemde ağrı ve şişlik gelişebilir ki bu şikayetler yetişkinlerde ve kadınlarda çocuklara göre daha sık görülür. Bazı yetişkinlerde ise yalnızca eklem ağrısı ortaya çıkar. Genellikle ellerde, ayaklarda veya dizlerde hissedilen eklem ağrısı 1 ila 3 hafta sürer. Ancak hastanın durumuna göre bu şikayetlerin aylarca ya da daha uzun sürdüğü durumlar da gözlemlenmektedir.
Bağışıklığı olanlar hafif geçirir
Yetişkinlerin yaklaşık yüzde 50’si Parvovirüs B19 enfeksiyonunu geçirir ve bu nedenle bağışıklıkları vardır. Bağışıklığı olmayan kişilerin çoğu virüse maruz kalsa bile enfekte olmaz veya hafif belirtilerle seyreden bir hastalık süreci geçirirler. Enfeksiyonu geçirmiş olmak genellikle hamileliği etkilemez. Enfeksiyonu önceden geçirmiş olan gebelerde virüs nadiren bebeğe bulaşabilir. Ancak özellikle hamileliğin ilk yarısında Parvovirüs B19 enfeksiyonuna yakalanmak, düşük riskini yaklaşık yüzde 5 artırabilir. Hamilelik sırasında kanda antikorlara bakılarak, Parvovirüs B19’a karşı bağışıklık saptanabilir. Virüsle karşılaşıldığı kan testi ile kanıtlanırsa gebeyi takip eden kadın doğum uzmanı rutin kontrollere ilave olarak yeni muayeneler, kan testleri ve ultrason önerebilir. Düşük riskini azaltmak için uzmanın önerilerine uyulmalıdır.
NASIL BULAŞIR?
Parvovirüs B19; tükürük, solunum damlacıkları, kan veya kan ürünleriyle bulaşır. Hamilelik sırasında ise anneden bebeğe geçer. Parvovirüs B19 enfeksiyonu olan ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler daha uzun süre bulaşıcı olabilir. Virüs, enfeksiyonun erken döneminde, genellikle sadece ateş veya soğuk algınlığı belirtilerinin olduğu dönemde bulaşıcıdır. Döküntü ve eklem ağrıları gibi belirtiler ortaya çıktıktan sonra bulaşıcılık azalır. Bu nedenle döküntü ortaya çıktığında işe veya okula geri dönmek genellikle güvenlidir.
EN ÇOK KİMLERİ ETKİLER?
Parvovirüs B19’un kronik bir hastalığı olmayan çocuk ve yetişkinlerde hafif seyirli olmakla birlikte bazı kişilerde sinirleri, eklemleri veya kan sistemini etkileyen ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu enfeksiyon açısından risk altında bulunanların başında hamileler gelir. Hamilelik sırasında Parvovirüs B19’un geçirilmesi riskli bir durumdur. Dolayısıyla Parvovirüs B19’a maruz kalma olasılığı bulunan hamilelerin en kısa zamanda bir sağlık kurumuna başvurması gerekir. Bununla birlikte bağışıklık sistemi zayıflamış olan, orak hücre hastalığı ve talasemi gibi kan hastalıkları olan kişiler, lösemi veya diğer kanser hastaları, organ nakli gerçekleştirilmiş kişiler, HIV enfeksiyonu olanlar da risk altındadır. Enfeksiyon, anemisi olan veya bağışıklık sistemi zayıf olanlarda kan sayımında ciddi bir düşüşe neden olabilir. Yüzdeki “tokatlanmış yanak” şeklindeki döküntü tanı koydurucudur, Özel durumlarda, Parvovirüs B19 enfeksiyonuna karşı bağışıklık durumu veya yakın zamanda enfeksiyon geçirilip geçirilmediğini anlamak için kanda antikorlara bakılabilir. Hamilelik bu özel durumlardan biridir.